Hoe pijnlijk en vervelend ook, rouwen hoort bij het leven. Helaas bestaat er geen recept voor rouwen. Was het maar zo eenvoudig. Rouwen is een proces dat tijd en energie kost en iedereen rouwt op zijn eigen manier. Rouwen om je huisdier is net zo heftig als een afscheid van een geliefd persoon. Uit een onderzoek van Dr. Nienke Endenburg (GZ-psycholoog) blijkt dat Nederlanders gemiddeld acht maanden rouwen om hun dier omdat een (huis)dier vaak een volwaardig lid is van het gezin. Wanneer die wegvalt, kan dat een enorme impact hebben.
Maar wat is rouwen eigenlijk? Het omgaan met elke vorm van verlies wordt rouwen genoemd. Rouwen kan samengaan met allerlei verschijnselen zoals somberheid en verdriet, maar ook gevoelens van angst, agressie, schuld, verwarring en in sommige gevallen zelfs opluchting. Als je aan een rouwcoach vraagt of zij een definitie van rouwen kunnen geven, blijkt dat er geen pasklare definitie bestaat.
Als veterinair natuurgeneeskundige krijg ik regelmatig de vraag of dieren ook kunnen rouwen. Ja, dieren rouwen ook. Dieren hebben heel goed in de gaten als er iemand weg valt uit de groep, gezin of roedel. Iedere diersoort gaat anders om met verlies. Er zijn waarnemingen dat olifanten zich verzamelen bij een overleden kuddegenoot, dolfijnen en orka’s een dood kalfje dagenlang meesleuren, giraffen dagenlang waken bij een overleden giraffenjong en eksters takjes en grassprietjes leggen bij hun overleden soortgenoten.
Aan het gedrag van onze (huis)dieren kun je gauw genoeg merken dat er iets aan de hand is.
De meeste honden bouwen tijdens hun leven een hechte band op met hun baasje of hun roedelgenoot. Als deze wegvalt, kan dit een enorme impact hebben op hun dagelijks leven. Sommige honden kwijnen weg terwijl anderen juist drukker worden. Katten gaan anders om met verlies dan honden. Het lijkt soms alsof ze zich weinig tot niets aantrekken van hun omgeving. Niets is minder waar. Van verlies kunnen katten erg van slag raken en dagen blijven zoeken en miauwen. Paarden zijn heel gevoelige dieren en voelen goed aan wanneer iets ingrijpends staat te gebeuren. Sommige paarden gaan om met verlies door wild rond te rennen terwijl anderen passief in een hoek van de weide staan en treuren.
Als eigenaar kun jij het dier helpen in het rouwproces. Geef het dier tijd om te rouwen en de aandacht en liefde die je normaal gesproken ook geeft. Let op dat je niet te ver gaat met het geven van aandacht. Meer aandacht kan argwaan, verwarring en stress oproepen.
Wees geduldig en probeer positief te blijven ook als het gedrag verandert. Tijd geduld en een normaal dagelijks ritme zijn vaak de beste remedie.
Zijn er al een aantal weken verstreken en zie je weinig verbetering, dan is het belangrijk om actie te ondernemen. Soms heeft een rouwend dier extra hulp nodig om te herstellen en terug in balans te komen. Dat kan bijvoorbeeld door het aanbieden van meer activiteit, het bezoeken van nieuwe plekken of het introduceren van vaste speelmomenten. Als niets blijkt te helpen dan kun je voor advies op maat terecht bij (holistische) therapeuten zoals veterinair natuurgeneeskundig therapeuten, Bloesemtherapeuten, aromatherapeuten en fytotherapeuten.